Lelylijn: Optimisme feroaret yn pine yn de holle
Optimisme is in moai wurd. Der sprekt hoop út. Optimisme
makket ús dagen lichter en soarget foar in gefoel dat we dingen oankinne. In
positive vibe, yn nijmoadrich jargon. Mar der is ien grutte útsûndering by it
brûken fan it wurd optimisme. As je it yn hannen jouwe fan plannemakkers. Dan
feroaret optimisme geregeld yn pine yn de holle. It is net al te dreech om in
stik as wat foarbylden te neamen. It Saailân, dat mei Abe Bonnema syn legaat
fan 18 miljoen úteinsette en by oplevering mear as 120 miljoen koste hat. It
stille drama dat dêr plakfûn hat mei ûndernimmers yn de achterlizzende gebouwen
dy’t jierren op tok hâlden binne en nea kompensearre. Nimmen hat it der oer,
mar rin mar ris troch de kelder fan it Saailângebou. Hast gjin winkel mear te
bekennen. Noch ien: It Polderhoofdkanaal. As je dat wurd yn de gemeentehûzen yn
Drachten en Beetstersweach sizze, sjitte der noch altyd minsken spontaan yn de
stress. Yn Drachten ha se noch in moai foarbyld, De Lawei. Mar eins kinne je
sizze dat by hast alle grutte projekten de woarst dy’t de minsken foarhâlden
wurdt goedkeap is, sa lang as je der mar net yn bite. Dizze wike gie it oer in
oantal saken. Pine yn de holle dossier Thialf, dat struktureel jild te min hat.
Foar in fiks part omdat der yn Ljouwert sa nedich ek in 400 meter baan komme
moast dêr’t in soad reedryd teams út it noarden fan Fryslân no traine, mar dat
wurdt net iens neamd omdat je dan net populêr binne. Dochs mist Thialf al dy
ynkomsten, dêr hoege jo net in rekkenwûnder foar te wêzen. Der sil dus alle
jierren jild by moatte om de topsport te fasilitearjen. De fraach is net oft de
reedryd BV Nederlân dat dwaan sil, it giet inkel oer it ferdielen fan de skea.
Der is nammentlik net ien fatsoenlik alternatyf foar Thialf, dat is ien fan de
saken dêr’t we nei de fernijbou hiel optimistysk oer wêze kinne. Thialf sil dus
wol bliuwe.
Leare plannemakkers dan net fan it ferline? No, nee. Dat
is harren taak ek net, it is de polityk dy’t nea wat ûnthâldt. Dat mei de
foarsichtich negative konklúzje wol wêze as je nei it folgjende debâkle yn
oprjochting sjogge. Plannemakkers blike faak safolle oertsjûgingskrêft te
hawwen dat se de sittende polityk ferliede om as gekken yn dy fette woarst te
happen. Pier Eringa sei it dizze wike sa: Yn de plannen om Thialf te bouwen siet neffens him 'in stik
optimisme'. ‘Oan de foarkant fan sa'n projekt wurdt faak in berekkening makke
dy't achterôf net blykt te klopjen.’
Sterker, de polityk is ree om grutte projekten út te
ruiljen, sa die dizze wike bliken. It Saailân, de Lawei, Thialf en it
Polderhoofdkanaal binne klein bier by it plan dat de bestjoeren fan de
noardlike provinsjes yn Corona-tiid yn in pear moanne yninoar rammele ha. Mei
grutte wurden wurdt it it Delta-plan foar it Noarden neamd. En it moat yn dizze
foarm absolút net trochgean. Want it is in klassyk gefal fan happe yn de fette
woarst dy’t yn dit gefal sa djoer wurde sil dat nimmen mear wit oer hoefolle
jild it giet. Mar dat is noch net iens it slimste oan dit gedrocht.
Witte jim wat it grutste kapitaal fan Fryslân is? Dat is
ús romte. De grutte kwaliteit fan skjinne loft en wenjen. Wy binne net foar
neat de provinsje dêr’t de minsken it lokkichst binne. De plannen foar in
Lelylijn en de megalomane oantallen nije wenningen dy’t troch yn ôfsletten bubbels
wenjende en wurkjende bestjoerders even
op papier skiten binne, sille dramatyske gefolgen ha foar alles dat Fryslân sa
eigen en moai makket. En nee, ik bin perfoarst net tsjin fernijing. Ik ha echt
wol sinnepanielen op myn dak. Mar witte jim wat it is? Al dy sinneparken en
wynparken dy’t no yn de moade binne, is it probleem net. As we in jier as wat
fierder binne en der oplossings binne dy’t better binne en minder yngreep op ús
lânskip ha, kinne dy parken wol wer ûntmantele wurde en dan ha je wer greiden
en wetterplassen. It probleem is de grûn
dy’t mei hûzen beboud wurdt. Dy wite skimmel wurdt nea wer ôfbrutsen. En lit
jim net ferliede om yn de fette woarst fan de plannemakkers te biten, it
ferhaaltsje dat it gros fan dy hûzen yn de besteande stêden komme, is
laarjekoek. Dy oantallen is gewoan gjin romte foar en dus sille der grutte
stikken fan ús fergeze romtlike kapitaal opoffere wurde moatte. Dat kin mar ien
kear. As de polityk echt wat mei Fryslân hat, soenen se dizze kear ris oer de
koarte termyn hinne sjen moatte. De fraach oer urginsje fan it ferkloatsjen fan
in unyk lânskip freget folle yngrevener ûndersyk as nei in pear moannen in
optimistysk kleure proefballon oplitte. Dy stekke we by dizze hartstikkene lek.
Reacties
Een reactie posten