NL versie Kiloknallers en bioboeren

Kiloknallers en bioboeren

We stonden in de rij voor de kassa. Bij de Action. Daar sta je bijna altijd in de rij, want de meeste Nederlanders gaan geregeld naar de Action. Voor ons stond een vrouw. Daarover later meer. Naast de Action is de Aldi, waar je het gros van de lokale miljonairs ook tegenkomt. De meeste mensen willen nu eenmaal niet de hoofdprijs betalen als het op een andere plek voor de helft te koop is. Een voorbeeld van deze stelling kwam ik dit jaar tegen bij één van de verkoopacties van Friese boeken. We moesten naar een bepaald adres waar iemand met de pin wilde afrekenen, veel mensen hebben geen contant geld meer in huis. We kwamen op een erf waar drie megastallen stonden. Daar rekenden we een Fries prentenboek af en ik vroeg welk vee er in die stallen stond. Vleeskuikens, was het antwoord. Van die goedkope kiloknallers. Ik vroeg of daar nog wat mee viel te verdienen. Daar kreeg ik een bevestigend antwoord op. De reden laat zich raden.

Deze week las ik een artikel over een kippenboer die het allemaal anders wil doen. Een jonge boer, vol met ambities. Bio, groen, duurzaam en nog wat van die zaken kwamen voorbij. Hij had grof geïnvesteerd in zijn stal om zo weinig mogelijk uitstoot van stof en andere zaken te bewerkstelligen. De kuikens hadden een paar decimeters meer ruimte en hij voldeed daarmee aan wat we tegenwoordig onder verantwoord produceren verstaan. Alles klaar voor de nieuwe tijd. Er is jammer genoeg één probleempje, hij dreigt failliet te gaan. Er is namelijk in dit land nog niet genoeg markt voor een vernieuwende agrarische ondernemers zoals deze kippenboer. Je kunt alles op orde hebben, duurzaam, bio en groen produceren, maar daar hangt een prijskaartje aan.

Wij, u en ik, wij kiezen uit gewoonte nu eenmaal vaker voor de goedkopere producten en knikken begrijpend als we het bio etiket lezen. Ja, die boer is goed bezig. Vervolgens pakken we uit het schap daaronder de kilonaller en leggen die in de winkelwagen. Daar zal ik niemand om veroordelen, want dan zou ik roomser dan de paus zijn. Aanvullend: er zijn tegenwoordig heel erg veel roomsen op de sociale media kan ik u melden. Het is een godswonder dat de kerken zondags niet tjokvol zitten.

O ja, we stonden dus bij de kassa. Voor ons stond een vrouw, ze had niet veel artikelen. Vier zakken pepernoten om precies te zijn. Die liggen begin oktober alweer prominent in de winkels en dus worden ze gekocht. De warme bakkers verkopen ook pepernoten. Die zijn waarschijnlijk een keer zo duur als die van de Action. De vrouw sprak een taal die ik niet verstond. Toch kocht ze een typisch Nederlands product. Op een manier die je ook als traditioneel Nederlands zou kunnen noemen, namelijk zo goedkoop mogelijk. Mag je dan zeggen dat haar integratie beter is gelukt dan ons consumptiegedrag?